www.goudenzilverweging.nl Goud- en zilverweging

Andere objecten

IJk- en justeermeester-generaal van het Troois gewicht Abraham Groengraft

Geboren
08-03-1673 te Amsterdam


Overleden
20-01-1745

In functie
1701-1745

Benoemingen
Na het overlijden van Johannes Andries Groengraft, op 23-01-1701 c.q. op 31-01-1701 (de literatuur vermeldt verschillende data) door de Staten van Holland en bij resolutie van de Staten-Generaal van 26-01-1701 (Groot Placaet Boek V p. 967-984) benoemd tot ijk- en justeermeester-generaal van het Troois gewicht over het gehele gewest Holland en West-Friesland.


Vanaf 28-01-1718 tot 20-01-1745 was A. Groengraft te Amsterdam tevens stadsijker van het Trooise gewicht, ijkmeester van het Amsterdams kopergewicht en het Brabants koper- en ijzergewicht.

Merk
Abraham Groengraft gebruikte als zijn eigen merk zijn initialen AGG.

Als ijk- en justeermeester-generaal van het Troois gewicht over Holland en West-Friesland en als stadsijker van het Troois gewicht te Amsterdam gebruikte A. Groengraft een tweetal ijkmerken.


Het eerste ijkmerk van A. Groengraft, gebruikt vanaf 23-01-1701 tot 20-01-1745
De ijk- en justeermeesters-generaal A. Groengraft is kort na zijn aanstelling op 23-01-1701 begonnen met het ijken van engelsen. Alle hem opvolgende ijk- en justeermeesters-generaal hebben dat daarna, tot aan de afschaffing van het Troois gewicht op 01-01-1820, toen het metrieke stelsel in ons land werd ingevoerd, eveneens gedaan.


Het eerste ijkmerk van Abraham Groengraft is in hoogreliëf, de leeuw uit het wapen van het graafschap Holland; een ongekroonde, naar links klimmende leeuw, met een naar buiten gekrulde staart, zonder zwaard en pijlenbundel, in een ovaal stempelveld, zonder de letters A, G en G.
Hij gebruikte dat ijkmerk vermoedelijk vanaf zijn aanstelling op 23-01-1701 tot aan zijn overlijden op 20-01-1745.
Dit ijkmerk komt, voor zover mij tot nu toe bekend, voor op door Groengraft vervaardigde engelsen en soms ook op muntgewichten. 

Het tweede ijkmerk van A. Groengraft, gebruikt vanaf 23-01-1701 tot 20-01-1745
Het tweede ijkmerk van Abraham Groengraft is de naar links klimmende, gekroonde Generaliteits- of Statenleeuw, nog zonder zwaard en pijlenbundel, zonder stempelveld, met links, rechts en daaronder respectievelijk zijn initialen A, G en G.
Bij de ijk- en justeermeester-generaal Abraham Groengraft komt het eigen merk, zijn initialen, steeds naast of rond de gekroonde Generaliteits- of Statenleeuw voor, maar het is nog niet één stempel. Later gebruikte Abraham Groengraft een particulier merk waarbij de initialen en de gekroonde Generaliteits- of Statenleeuw, die daarmee verdiept werden ingeslagen, wel één stempel vormden.  

De gekroonde Generaliteits- of Statenleeuw was het wapen van de Staten-Generaal van de Zeven Verenigde Nederlanden. Dat was feitelijk de leeuw uit het wapen van het graafschap Holland; een naar links klimmende leeuw, met een naar buiten gekrulde staart, maar nu gekroond met een koningskroon omdat de "Hoogmogende heren" van de Staten-Generaal daarmee hun soevereiniteit wilden benadrukken. In dit merk ontbreken echter nog het (krijgs)zwaard en de pijlenbundel van zeven pijlen uit het Generaliteitswapen.

Hij gebruikte dat ijkmerk vermoedelijk vanaf zijn aanstelling op 23-01-1701 tot aan zijn overlijden op 20-01-1745.

Dit ijkmerk komt, voor zover mij tot nu toe bekend, enkel voor op grotere, door Groengraft geijkte, Trooise krukgewichten.

Als ijkmeester van het Amsterdams kopergewicht gebruikte hij het gekroonde Amsterdamse wapen met links en rechts de letters G en G.

Als ijkmeester van het Brabants koper- en ijzergewicht gebruikte hij de hand uit het wapen van Antwerpen met links en rechts de letters G en G.

Verdere gegevens
Abraham Groengraft was de zoon van Johannes Andries Groengraft.

A. Groengraft woonde in de Kalverstraat te Amsterdam en huwde op 11-05-1696 voor de eerste keer te Amsterdam met Joanna l’Admiral, de zuster van Jacob l’Admiral, op 16-06-1724 voor de tweede keer te Amsterdam met Francina Dishoek, en op 10-11-1735 voor de derde keer te Amsterdam met Sara van Couturier.

Foto’s: Webmuseum goudenzilverweging.nl  /  Een afbeelding uit: Ambachten, neringen en bedrijven, Alphabetisch voorgesteld aan de jeugd. Haarlem Erven J. Bohn. z.j.
Bron RH.: Rio Holtman