Gewichten voor fijne weging: 1941-1949 Vóór 1940 werden gewichten aangeboden door apotheekhoudende geneeskundigen, apothekers, goud- en zilversmeden, juweliers, handelaars in edelmetalen en edelstenen, op basis van een circulaire d.d. 31-05-1923, automatisch aangemerkt als gewichten voor fijne weging. Ook de metrieke karaatgewichten vielen daar onder. Vanaf 09-05-1931 gold dat ook voor de gewichten van 500 gram en lichter van veeartsen.
In de periode 1941-1949 werden de messing gewichten voor fijne weging vervaardigd conform de Beschikking d.d. 09-05-1939, die op 01-01-1941 in werking trad.
De gewichten voor fijne weging kregen vanaf toen een nieuw model.
Opschriften 1941-1949 op de messing gewichten voor fijne weging kilogram (= 1000 gram of 1 kilogram), gram (op gewichten van 500, 200 en 100 gram) en g (op gewichten van 50, 20, 10, 5, 2 en 1 gram).
De opschriften op de messing gewichten werden met kleine letters geschreven, zonder punt.
In de periode 1941-1949 werden de cilindrische messing knopgewichten voor fijne weging vervaardigd met een massa van 1 kilogram, 500, 200, 100, 50, 20, 10, 5, 2 en 1 gram.
De knoppen van de gewichten van 1 kilogram t/m 5 gram mochten afschroefbaar zijn.
In de periode 1941-1949 konden de cilindrische messing krukgewichten voor fijne weging worden vervaardigd met een massa van 25, 20, 10, 5 en 2 kilogram.
De krukken van deze gewichten mochten afschroefbaar zijn.
Het nieuwe model van de knop- en krukgewichten voor fijne weging was in de periode 1941-1949 gelijk aan het model van de knop- en krukgewichten voor fijne weging uit de periode 1949-1998, alleen de opschriften waren anders.
In de periode 1949-1998 werden de opschriften op de messing gewichten aangegeven in gram, aangeduid met de kleine letter g, zonder punt.
Door koperschaarste en gebrek aan materiaal voor het vervaardigen van nieuwe beitels kwam het nieuwe, speciale model voor gewichten voor fijne weging slecht van de grond. Daarom mochten in de periode 1941-1949 de gewichten voor gewone weging, vanwege de door oorlogsomstandigheden ontstane materiaalschaarste, in afwijking van de Beschikking d.d. 09-05-1939 die in werking trad op 01-01-1941, geschikt gemaakt worden als gewichten voor fijne weging. Dat gebeurde door de volgende noodmaatregelen te treffen: * Noodmaatregel d.d. 06-01-1941 * Noodmaatregel d.d. 15-01-1941 * Noodmaatregel d.d. 14-02-1941 * Noodmaatregel d.d. 20-01-1942 * Noodmaatregel d.d. 16-02-1942 * Noodmaatregel d.d. 29-04-1942 * Noodmaatregel d.d. 15-01-1944 * Noodmaatregel d.d. 17-02-1944 * Noodmaatregel d.d. 15-08-1946 * Noodmaatregel d.d. 30-08-1946
Gewichten voor gewone weging werden kortweg gezegd voor fijne weging geschikt gemaakt door ze niet alleen nauwkeuriger te justeren maar door een esculaapteken achter de benaming aan te brengen en door dergelijke gewichten bij ijk en herijk extra te merken door het goedkeuringsmerk met de onderzijde van het merk 90° naar links gedraaid af te slaan.
Verschillende keren werden gewichten met een foutieve stempeling toegelaten, onder meer met een 180° gedraaid kantoormerk, met te kleine of te grote merken en bij karaatgewichten met een gedraaid goedkeuringsmerk in plaats van een gedraaid kantoormerk.
Resumé van de merken in de periode 1941-1949 Op de gewichten uit de periode 1941-1949 kwamen als ijkmerken voor: * een ijkkantoor- of kantoormerk * de goedkeuringsmerken/jaarletters * één of meer afkeuringsmerken: gevormd door een verticaal gearceerde, gelijkzijdige driehoek
Uitgebreide informatie over de wet- en regelgeving met betrekking tot de knop-, krukgewichten voor fijne weging en de milligramgewichten gedurende de periode 1941-1949 is te vinden op: www.goudenzilverweging.nl > Documentatie > Hoofdzaken wet- en regelgeving 1919-1941 fijne weging
Uitgebreide informatie over de goed- en afkeuringsmerken, de ijkkantoren en de ijkkantoormerken in de periode 1941-1949 is te vinden op: www.goudenzilverweging.nl > Documentatie > Goedkeuringsmerken 1820-1998 www.goudenzilverweging.nl > Documentatie > Afkeuringsmerken 1820-1998 www.goudenzilverweging.nl > Documentatie > IJkkantoren 1870-1993
