Krukgewicht
Troois krukgewicht voor het wegen van goud en zilver met een massa van 1/2 Hollands Troois mark
Onbekend
½ M Dit staat voor ½ Hollands Troois mark De Trooise/Franse lelie geeft aan dat we te maken hebben met een Troois gewicht ten behoeve van goud- en zilverweging
1 pond=2 mark=492,167720000 gram 1/2 pond=1 mark=246,083860000 gram 1/4 pond=1/2 mark=123,041930000 gram
120,9 gram De afwijking ten opzichte van de berekende massa is 123,041930000-120,9 = 2,14193 gram Het massaverschil in procenten, ten opzichte van de theoretisch berekende massa zoals op de kraag van het gewicht afgeslagen is redelijk gering, namelijk: (123,041930000-120,9)/123,041930000 x 100% = 1,74 % De nauwkeurigheid bedraagt 123,041930000/(123,041930000-120,9) = 1 : 57,44
Jaarletters R van 1776 afgeslagen door Pieter Jacob le Cointe, in functie van 1770-1781 Q van 1798 afgeslagen door Stephanus Gerardus Nagel, in functie van 1781-1797 (ad interim), 1797-1814 De Trooise/Franse lelie geeft aan dat we te maken hebben met een Troois gewicht ten behoeve van goud- en zilverweging
De jaarletter R van 1776
De jaarletter Q van 1798
2x
Het merk van Pieter Jacob le Cointe (1745-1781), afgeslagen op de kraag van het gewicht Pieter Jacob le Cointe, werd geboren op 30-04-1745 Hij werd op 10-11-1770 door de Staten van Holland benoemd tot ijk- en justeermeester-generaal van het Troois gewicht over het gehele gewest Holland en West-Friesland P.J. le Cointe werd na het overlijden van l’Admiral, die buiten Holland in de uitoefening van zijn ambt veel over gebrek aan medewerking had te klagen, dan ook niet meer door de Staten-Generaal over de gehele Unie aangesteld Hij overleed op 09-09-1781 Het merk van Stephanus Gerardus Nagel (1748-1814), afgeslagen op het gewichtlichaam van het gewicht S.G. Nagel (1748-1814) was in de periode 1781 tot 1797 stadsijker van het Trooise gewicht te Amsterdam Hij was assistent van de ijk- en justeermeester-generaal Pieter Jacob le Cointe en werd na het overlijden van Le Cointe op 09-09-1781 van 1781-1797 ijk- en justeermeester-generaal ad interim over het gehele gewest Holland en West-Friesland Dat hield in dat hij tijdens zijn interim-periode (1781-1797) uitsluitend datgene ijkte wat hem ter examinatie werd aangeboden, waarbij hij het ijkmerk van zijn voorganger Pieter Jacob le Cointe gebruikte Hij werd op 27-09-1797 bij decreet van het Provinciaal Bestuur van Holland te Amsterdam benoemd tot ijk- en justeermeester-generaal van het Troois gewicht over het gehele gewest Holland en West-Friesland Op 10-01-1810 werd Nagel ‘volgens aanschrijving van den Heer Landdrost in dato 24 Januari 1810’ formeel als ijk- en justeermeester-generaal van Holland en West-Friesland ontslagen Nagel werd pas op 19-03-1814 door de Commissaris-Generaal tot de Financiën provisioneel/tijdelijk weer aangesteld Hoewel hij gedurende de periode van zijn ontslag van 10-01-1810 tot 19-03-1814, die deels samenviel met de inlijving van de Nederlanden bij het Franse Keizerrijk door Napoleon Bonaparte gedurende de jaren 1810-1813, zijn werkzaamheden moest beperken tot herijken oefende hij zijn functie tot aan zijn overlijden op 28-11-1814 toch volledig uit Tot nog toe, in mei 2016, werd verondersteld dat S.G. Nagel gedurende zijn formele ontslag alleen herijkte Gebleken is sindsdien dat hij ook ijkte Twee voorbeelden daarvan zijn een gewicht van 3 engels dat hij in 1811 ijkte en een sluitgewicht van 1 Troois pond dat hij in 1811 herijkte Naast deze twee gewichten laten onder meer de hierna vermelde objecten zien dat Nagel tussen 10-01-1810 en 19-03-1814 toch ijkte en herijkte Herijk 1810: balansschaal van een balans voor goud- en zilverweging, collectie Webmuseum goudenzilverweging.nl Herijk 1810, 1811: zeskantig krukgewicht van 50 mark, collectie Geldmuseum Utrecht / per 01-01-2014 collectie DNB te Amsterdam dat op 14-09-2012 door de conservatoren van de Webmusea oudegewichtjes.nl en goudenzilverweging.nl in het depot van het Geldmuseum werd aangetroffen. IJk 1811: bankgewicht voor 600 guldens van 20 stuiver met de zak, particuliere collectie IJk 1811: bankgewicht voor 300 Friese florijnen van 28 stuiver, particuliere collectie IJk 1811: gewicht van 3 engels, collectie Webmuseum goudenzilverweging.nl IJk 1811: sluitgewicht van 2 Troois pond op 22-11-2016 gemeld met foto’s door D. Dijs te Utrecht IJk 1811: sluitgewicht 8 Troois lood, collectie Webmuseum oudegewichtjes.nl Herijk 1811: sluitgewicht van 1 Troois pond, collectie Webmuseum goudenzilverweging.nl Herijk 1811: krukgewicht van 50 mark voor goud- en zilverweging, collectie Webmuseum goudenzilverweging.nl S.G. Nagel oefende de functie van ijk- en justeermeester-generaal van het Troois gewicht uit totdat hij op 28-11-1814 overleed
In de onderzijde is een grote gietgal zichtbaar. In de onderkant is een kleine vierkante justering door middel van lood aangebracht. Op het gewichtlichaam zijn de navolgende sierringen aangebracht; * Één sierring vlak onder de kraag * Één sierring in het midden, onder het merk van S.G. Nagel en de jaarletter Q van 1798 * Één sierring vlak boven de onderzijde In ons land werd met de invoering van het metrieke stelsel per 01-01-1820 het Troois gewicht afgeschaft
n.v.t. / Collectie W
Webmuseum goudenzilverweging.nl
